Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Σταμάτης Πακάκης: "Πιστεύω πως το queer στοιχείο έχει ένα δυνατό παρών στην Ελλάδα του σήμερα"



Μετά την επιτυχημένη πορεία της θεατρικής παράστασης “Μάνα”, η οποία απέκτησε διθυραμβικές κριτικές τόσο από τους θεατές, όσο και από τους κριτικούς, o Σταμάτης Πακάκης δεν σταματά να μας εκπλήσσει. Ο ηθοποιός-μονωδός-συγγραφέας και σκηνοθέτης μας μιλά για την επερχόμενη εμφάνιση του στον ρόλο του Ευρυπίδη (ως queer προσωπικότητα) στην Μήδεια του Μποστ, την αντιμετώπιση της ελληνικής κοινωνίας απέναντι στους queer ανθρώπους και τα μηνύματα που θέλει να περάσει η Μήδεια, μέσα από την νέα της διάσταση.


1. Συμμετέχεις στην Μήδεια του Μποστ, η οποία θα παρουσιαστεί με την μορφή οπερέτας (σε μουσική Νίκου Κυπουργού 27&28 Ιουνίου στην αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στο πλαίσιο του Summer Nostos Festival). Πες μας λίγα λόγια για αυτό.

Αισθάνομαι τυχερός που συμμετέχω στη Μήδεια του Μποστ. Είναι ένα κείμενο το οποίο είχα μελετήσει ως σπουδαστής και είχα την τύχη να το δω στο θέατρο Στοά με την Λήδα Πρωτοψάλτη, στον ομώνυμο ρόλο, σε σκηνοθεσία Θ. Παπαγεωργίου. Στο παρόν ανέβασμα το κείμενο του Μποστ έχει μελοποιηθεί από τον υπέροχο και αγαπημένο συνθέτη Νίκο Κυπουργό.

Ο κύριος Κυπουργός έχει δημιουργήσει μια οπερέτα χρησιμοποιώντας τόσο το προσωπικό του χιούμορ όσο κι αυτό του Μποστ. Αυτό το έργο ανέλαβε να σκηνοθετήσει ο Γιάννης Σκουρλέτης τη δουλειά του οποίου θαυμάζω και παρακολουθώ τα τελευταία χρόνια. 

Ήθελα πολύ να συνεργαστώ και με τους δύο. Προσωπικά πιστεύω πως το πάντρεμα Μποστ-Κυπουργός-Σκουρλέτης αποτελούν ιδανικό τρίπτυχο. Στη Μήδεια του Μποστ βλέπουμε την ιστορία της γνωστής Μήδειας του Ευριπίδη υπό το πρίσμα μιας παρωδίας. 


2. Ο Ευρυπίδης- τον οποίο υποδύεσαι -εμφανίζεται ως ένας queer ρόλος, αγγίζοντας τα όρια της draq queen.

Α. Ποια είναι η δική σου αντίληψη-θεωρία για μία queer προσωπικότητα; (Ποιο ήταν το σκεπτικό των bijoux de kant θεωρείς, για να προσδώσουν αυτήν την νέα ταυτότητα στον Ευρυπίδη;)

B. Θεωρείς ότι η έννοια αυτή είναι πλέον παρεξηγημένη στην σύγχρονη ελληνική κοινωνία;

Ο Ευριπίδης εμφανίζεται με τη σομόν μίντι χλαμύδα του, την 12ποντη γόβα του, και την κορδέλα του που θυμίζει την στέψη του ως ένας από τους τρεις τραγικούς ποιητές κάτι σαν miss ancient Greek writer. (Κοστούμι: Κων/νος Σκουρλέτης). 

Επίσης έχει καλοχτενισμένους βοστρύχους και έντονο μακιγιάζ λες και παίζει ο ίδιος σε κάποια αρχαία τραγωδία του! (Mua&HairStyle: Παύλος Κατσιμίχας) Όλα αυτά δίνουν μία άλλη, διαφορετική οπτική στον ήρωα. 

Μέσα από την καθοδήγηση του σκηνοθέτη μου Γιάννη Σκουρλέτη και του κινησιολόγου Άγγελου Αποστολίδη (Fuerza Negra) δημιούργησα μια queer περσόνα που όντως σε μία πρώτη ματιά μπορεί να χαρακτηριστεί και ως drag queen. Ο Ευριπίδης όντως κάνει ένα "queer show off" δείχνοντας την αντιπάθεια του για την παρωδία του σπουδαιότερού του έργου από τον Μποστ και σχολιάζοντας τον μισογυνισμό του, για τον οποίο τον κατηγορούν αιώνες τώρα. 

Όπως ο Μποστ σχολιάζει μέσα από την γραφή του την ιστορία της Μήδειας και την ελληνική γλώσσα έτσι και ο σκηνοθέτης σχολιάζει τα χαρακτηριστικά, τους χαρακτηρισμούς και την ιδιότητα του Ευριπίδη μέσα από το τσίμπημα τους (εικαστικό-ερμηνευτικό). 

Δεν γνώριζα την ύπαρξη πάντως του όρου πριν μερικά χρόνια αν και έκανα queer ρόλους στο θέατρο. Απλώς τους προσέγγιζα χωρίς να χρησιμοποιώ ορολογία. Δε θεωρώ πως μια έννοια είναι παρεξηγημένη από μόνη της. Οι άνθρωποι που την χρησιμοποιούν την χρωματίζουν. Πιστεύω πως το queer έχει δώσει το στίγμα του στην Ελλάδα και κυρίως στην μουσικοθεατρική και θεατρική σκηνή της Αθήνας σε σημείο να μιλάμε πια για κατηγορία θεάτρου.  

Όσο για τους queer ανθρώπους ήταν, είναι και θα είναι παρόντες και θα προσφέρουν σε αυτόν τον άχαρο σύγχρονο τρόπο ζωής μια χαρούμενη πινελιά.
3. Ως Σταμάτης, ποια ήταν τα στοιχεία που σε βοήθησαν να εισέλθεις στην ψυχοσύνθεση αυτού του ρόλου; Θεωρείς ότι μπορεί να υπάρξει μία τέτοια προσωπικότητα στο σήμερα;

Ως ηθοποιός το να μπεις στην ψυχοσύνθεση του ρόλου που σου εμπιστεύονται είναι αρχική διαδικασία στη μελέτη σου. Είναι μαγεία να μαθαίνεις έναν ρόλο όπως τον έχει γράψει ένας κειμενογράφος, να του δίνεις σάρκα και οστά υπό την καθοδήγηση σκηνοθέτη και κινησιολόγου και μέσα σε όλο αυτό το πλαίσιο να βάζεις και τη δική σου προσωπικότητα, το δικό σου κλείσιμο ματιού. 

Είμαι από τους ηθοποιούς που επηρεάζονται από τα εξωτερικά χαρακτηριστικά/γνωρίσματα του ρόλου κάτι που με βοήθησε πολύ στον Ευριπίδη. Ξεκινάω ταυτόχρονα από το μέσα και το έξω. Γλυκιά σύγχυση. Με βοήθησε πολύ το ότι είμαι καρατερίστας και ήδη είχα έρθει αντιμέτωπος με αντίστοιχους ρόλους. 

Όσο για την ύπαρξη μιας τέτοιας προσωπικότητας στο σήμερα θα σου πως ποτέ δε σταμάτησαν να υπάρχουν τέτοιες προσωπικότητες. Παίζει κυρίαρχο ρόλο το πολιτικό και θρησκευτικό πλαίσιο της εκάστοτε χώρας στο να μπορέσουν να εκδηλωθούν και όχι να μείνουν στην ντουλάπα τους.


4. Ο Μποστ, κατά καιρούς, επικεντρώνεται συχνά σε θέματα ελληνικής κοινωνίας, σε πολλά από τα έργα του. Υπάρχουν τέτοια θέματα στην Μήδεια; Και αν ναι, ποια είναι αυτά;

Ο Μποστ ως γελοιογράφος και πολιτικά ενεργός θίγει μονίμως θέματα που αφορούν την ελληνική κοινωνία. Η σάτιρα είναι το κύριο χαρακτηριστικό του. Βλέπουμε να σχολιάζει την ξενομανία, τις ταξικές αντιθέσεις, τα δεξιά πολιτεύματα, τον θεσμό της βασιλείας, την ημιμάθεια των Ελλήνων μετά τον μεσοπόλεμο, τον νεοπλουτισμό κ.ά. 

Στη Μήδεια σαφέστατα αναφέρεται στην πολιτική ζωή της χώρας, στην ξενομανία, στη σεξουαλική απελευθέρωση, στη θρησκεία, στην κατάρρευση της καθαρεύουσας, στον φεμινισμό κ.ά.

5. Στο τέλος της παράστασης βλέπουμε σύμβολα της ιστορίας μας όπως ο Άγνωστος Στρατιώτης και οι Εύζωνες να ταξιδεύουν με την Αργώ μακριά από τη σημερινή Ελλάδα. Ποιοι είναι αυτοί οι παράγοντες, κατά τη γνώμη σου, που μπορούν να βελτιώσουν τον πολιτισμό-και όχι μόνο- της χώρας μας;

Πράγματι βλέπουμε τον Άγνωστο στρατιώτη, το σύμβολο της Ελευθερίας μας να ξυπνάει, να επιβιβάζεται στη θρυλική Αργώ μαζί με τους Εύζωνες και τα μικρά ναυτάκια και να φεύγουν όλοι μακριά από την Ελλάδα του σήμερα. 

Τα παιδιά οδηγούν τα σύμβολα μας μακριά από το τώρα, μήπως και μπορέσουν να τα αξιοποιήσουν καλύτερα στο μέλλον, ελπίζω όχι το πολύ μακρινό, και να τους δώσουν την αξία που εμείς λίγο στραπατσάραμε. 

Η βελτίωση σε όλους τους τομείς είναι η παιδεία. Η μόνη ελπίδα είναι το μέλλον. Το μέλλον είναι τα παιδιά, αυτά τα μικρά πλασματάκια που φέρουν αυτό που κάναμε εμείς και οι πρόγονοί μας και έχουν το "χρέος" να το εξελίξουν, να το βελτιώσουν ή ακόμη να το αμφισβητήσουν και να το διορθώσουν.

6. Μέσα από την ανανεωμένη, πλέον, διάσταση της Μήδειας, ποια είναι τα μηνύματα που χρειάζεται να αποκομίσει ο θεατής;

 Η "αρμονική" συνύπαρξη της αρχαίας Ελλάδας, του Βυζαντίου, του Δωδεκάθεου και του Ορθόδοξου Χριστιανισμού σε μία γεωγραφική περιοχή, αυτή της Ελλάδας. Η "καθαρότητα" της Εθνικής μας ταυτότητας μέσα από πέρασμα των αιώνων. 

Πιστεύω πως βασικός στόχος της Μήδειας του Μποστ είναι να φέρει το κοινό σε επαφή με τις τόσες διαφορετικότητες που δημιουργούν το μωσαϊκό που αποκαλούμε σύγχρονη Ελλάδα. Διαφορετικότητες στα πάντα. Μέσα από το τωρινό ανέβασμα του έργου και την ευφυΐα της "bijoux de kant", προστίθεται η queer πλευρά των ηρώων. Άλλωστε όλοι αν μας προσέξεις είμαστε ιδιαίτεροι και διαφορετικοί, μοναδικοί κατά μία άλλη προσέγγιση.

7.Μετά την ολοκλήρωση της ‘’Μήδειας”, ποια θα είναι τα επόμενα επαγγελματικά σου βήματα;

Μετά τη ‘’Μήδεια” (27 & 28/06) ακολουθούν δύο όπερες στο θέατρο Ηρώδου του Αττικού. Η μπαρόκ όπερα "Alcina" του G. Handel (6&12/07) με τους μουσικούς της Καμεράτα σε σκηνοθεσία και διεύθυνση του Γιώργου Πέτρου και τη σοπράνο Μυρτώ Παπαθανασίου στον ομώνυμο ρόλο όπου εγώ συμμετέχω στο 12μελές μεικτό φωνητικό σύνολο Armonia Atenea. 

Στη συνέχεια είμαι έκτακτος συνεργάτης της χορωδίας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στην όπερα " Traviata" του G.Verdi (27,28,30&31/07) που θα παρουσιαστεί σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου. Τέλος όλη την επόμενη περίοδο θα ασχολούμαι με τα οργανωτικά καθώς και με τις πρόβες για το έργο μου "550" που θα κάνει πρεμιέρα στο θέατρο Faust 09/10.



Φωτογραφία: Στέφανος Κυριακόπουλος(Stefanos Photografia).


Περισσότερες πληροφορίες για την εν λόγω παράσταση, καθώς και για τα επόμενα επαγγελματικά σχέδια του Σταμάτη, μπορείτε να δείτε εδώ:



Σχόλια